Anh: Flute; Pháp: Flute; Đức: Flote; Ý: Flauto; TBN: Flauta; phiên âm tiếng Việt: Phờ-luýt
Theo những tài liệu khảo cổ học, người ta đã phát hiện ra những cây sáo có từ cuối thời đồ đá cũ. Như vậy tổ tiên của cây flute ngày nay là các loại sáo có từ thời tiền sử. Châu Âu từ thời trung cổ phổ biến 2 loại sáo: sáo dọc và sáo ngang. Cả 2 loại sáo này đều tham gia những dàn nhạc đầu tiên của châu Âu thế kỷ XVII. Nhưng sáo ngang thuận tiện hơn cho việc cải tiến và hoàn thiện, cho nên đến giữa thế kỷ XVIII nó đẩy hẳn cây sáo dọc ra khỏi dàn nhạc giao hưởng. Cho đến đầu thế kỷ XIX, tầm âm của cây sáo ngang, tức cây flute, còn hạn chế. Nhưng đến những năm 30 của thế kỷ đó thì nghệ sĩ flute nổi tiếng người Đức là Theobald Boehm đã chế tạo ra 1 cơ chế máy móc tinh xảo, là 1 hệ thống những nắp đậy hơi rất nhạy, mở hoặc bịt các lỗ của cây flute thông qua các ngón tay điều khiển của người thổi flute.
Người thổi flute giỏi có thể thổi được đến 3 quãng 8 và 1 quãng 4. Âm thanh của flute có ít bồi âm cho nên âm thanh của nó nói chung hơi lạnh, đùng đục. Ở khu trầm, tiếng flute nghe tròn trặn, bí ẩn. Âm khu trung- trong sáng và thơ mộng, thường được sử dụng trong những đoạn độc tấu (như trong đoạn scherzo bản overture Giấc mộng đêm hè của nhạc sĩ Đức thế kỷ XIX Felix Mendelssohn). Âm khu cao rạng rỡ, ở những nốt cao nhất nghe hơi chói chang. Nhạc sĩ Nga thế kỷ XIX Rimsky-Korsakov đã nhận định về tính chất âm thanh của flute là: “… âm sắc lạnh, phù hợp hơn cả với những giai điệu duyên dáng, vô tư, nhẹ dạ ở điệu Trưởng và với tính chất buồn buồn nông nổi ở điệu Thứ...”
Tính kỹ xảo choáng lộn và sự thuận lợi khi diễn tấu giai điệu, thực hiện những đoạn chạy lướt nhanh của cây flute hơn hẳn các nhạc cụ thổi hơi khác, còn khi chơi âm nảy (staccato) thì flute là vô địch. Không thể dùng flute để miêu tả những tình cảm lớn, nhưng nó lại rất tuyệt vời khi đi vào miêu tả thiên nhiên, bắt chước tiếng chim hót, hoặc miêu tả những nhân vật huyền thoại, hoang tưởng của những vùng rừng núi thì không có gì sánh được với âm thanh của cây flute.
Trong dàn nhạc, flute thường được trao cho nhiệm vụ độc tấu, chẳng hạn những đoạn độc tấu flute trong Suite No.2 In B Minor của J.S.Bach, Sheherazade, Capriccio Espagnol Op. 34 của Rimsky-Korsakov, The Magic Flute của Mozart, Daphnis et Chloé của Ravel…Trong chế tạo, sản xuất flute thì nổi tiếng nhất là các hãng Buffet-Crampon, Couesnon, Selmer, Marigault, Jardé… của Pháp, các hãng Haines và Powel của Mỹ.
